Próba repliki dokumentu: Jarosław Banasik, Pacanów 1988.
Przekład Iwona Kęder. "Wydanie jubileuszowe - 1995 rok"
Ja Maur, biskup krakowski, aczkolwiek niegodny, składam Bogu i błogosławionemu Marcinowi dla poświęconego mu kościoła dziesięciny ze wsi, w której tenże kościół się znajduje oraz dziesięciny z Żabca, Niegosławic, Górowa, Gorzakwi i Szczeglina, a także z Kwasowa, który jest posiadłością Mangolda. Siemian zaś, patron, daje karczmę w tej wsi oraz dziesięciny z ryb, dziesięciny z cieląt, dziesięciny z jagniąt, dziesięciny z prosiąt, dziesięciny z serów.
Kto to zmieni będzie obłożony klątwą.

1219 Biskup Iwo Odrowąż, na prośbę komesa Pakosława Starszego, potwierdza akt erekcji kościoła w Pacanowie wystawiony przez biskupa Maura.

1265 Książę Bolesław Wstydliwy nadaje Pacanowowi prawa miejskie.


1331 Po bitwie pod Płowcami współwłaściciel Pacanowa rycerz Florian Szary otrzymuje od króla Władysława Łokietka herb Jelita, przedstawiający trzy spisy na czerwonym tle. Fakt ten opisany jest w "Historii Polski" Jana Długosza
Herb Jelita Następnego dnia o świcie król udał się na pobojowisko celem zebrania ciał swoich poległych i obejrzenia klęski wrogów, niemiłej nawet dla nieprzyjaciół. Tam zbiera i rozpoznaje trupy swoich, którzy polegli, napotyka też jednego ze swoich rycerzy, Floriana z przydomkiem Szary, który potykając się w czasie walki niezwykle dzielnie miał ciało pokłute wieloma włóczniami. Leżał żywy między poległymi i zmarłymi, z otwartym wskutek rany brzuchem i w obydwu rękach trzymał własne jelita i wnętrzności. (...)Zabrano go stąd i całkowicie wyleczono. Dzięki zaś hojności króla wyniesiony został do wyższej rangi, wskutek wspomnianego wypadku otrzymał dla swego rodu, który nosił jako herb trzy lance, nowe zawołanie Jelita po unieważnieniu dawnego Koźle rogi.

1348, 1359-60, 1382-84 Pacanów i okolice nawiedza epidemia dżumy. Gwałtownie spada ilość ludności.

1422 Pacanów nawiedza wielki pożar. Mieścina niemal całkowicie spłonęła.

1433 Władysław Jagiełło, przebywając w Nowym Korczynie, potwierdza magdeburskie prawa miejskie dla Pacanowa.

1448 Król Kazimierz Jagiellończyk na prośbę Floriana z Pacanowa po raz kolejny potwierdza nadanie praw miejskich dla miasta.

1502 Kolejny właściciel Pacanowa Jan Wapowski stacza pod Pacanowem bitwę z zagonem tatarskim. Odnosi sławne zwycięstwo, a kroniki powiadają, że Tatarzy tak szybko wycofywali się spod Pacanowa, że potopili w Wiśle cały jasyr.

1603 Na Stanach Generalnych w Krakowie król Zygmunt III Waza potwierdza wszystkie dane poprzednio przez Bolesława Wstydliwego, Władysława Jagiełłę i Kazimierza Jagiellończyka miejscowości przywileje.
(...) potwierdzamy i ratyfikujemy niniejszym pismem naszym wyżej spisane należności i prerogatywy miasta tegoż Pacanowa mieszkańcom, cieszących się i korzystających z owych uprawnień. Chcemy siłę i moc należnym przywilejom już wspomnianym określić, zachować, wypełnić, na świadectwo prawdy ręką naszą potwierdzamy i królewską pieczęcią umacniamy(...)
Zygmunt III Król

1657 Podczas najazdu wojsk księcia Jerzego II Rakoczego, na skutek pożaru, zniszczony zostaje kościół parafialny i miasto.

1700 Pacanów zostaje dotknięty epidemią cholery. Ludność miejscowości zmniejsza się tak drastycznie, że zostają zmniejszone granice miejskie.

1760 Następuje podział dóbr pacanowskich na trzy schedy. W skład dóbr wchodziły wtedy także Iwaniska i zamek Krzyżtopór.

1794 W miejsowości Wójcza, położonej niedaleko Pacanowa, Tadeusz Kościuszko wydaje rozkaz rekrutacji mieszkańców Sandomierszczyzny do wojsk powstańczych. Niewykluczone jest, że wtedy zaczął powstawać słynny Uniwersał Połaniecki.

1854 Pacanów nawiedza jeden z największych pożarów. Zniszczeniu uległo 41 domów a bez dachu nad głową pozostało 150 osób.

1869 Pacanów traci prawa miejskie. Od tego roku aż po dziś dzień jest osadą.

1915 Legiony Piłsudskiego osłaniają odwrót armii austriackiej do Galicji. Według niektórych źródeł przebywał wtedy w Pacanowie sam marszałek.

1916 W Pacanowie powstaje Ochotnicza Straż Ogniowa.

1933 W druku ukazuje się pierwsze wydanie książki Kornela Makuszyńskiego o przygodach Koziołka Matołka. Powiedzenie "W Pacanowie kozy kują" staje się coraz popularniejsze, rozsławiając nazwę Pacanowa na całym świecie.

1939 - wrzesień We wrześniu na ziemię pacanowską spadają pierwsze niemieckie bomby lotnicze, na szczęście nie wybuchają. Do tej pory nieznany jest powód bombardowania miejscowości, w której nie było ani wojska, ani żadnych obiektów o znaczeniu militarnym.

18 listopada 1942 Okupant niemiecki likwiduje ludność żydowską na terenie Pacanowa. Osoby sprawne zostały zapędzone do Szczucina, w trakcie przemarszu zastrzelono kilkadziesiąt osób. Starcy i ci, którzy nie byli w stanie przejść kilka kilometrów zostali przez Niemców rozstrzelani na miejscu.

2 sierpnia 1944 Partyzanci z oddziału Batalionów Chłopskich por. Piotra Pawlicy staczają w miejsowości Słupia bój z oddziałem niemieckim. Jest to największa bitwa partyzancka na ziemi pacanowskiej.

16 sierpnia 1944 Niemiecka artyleria ostrzeliwuje wieżę kościoła w Pacanowie. Na skutek ostrzału artyleryjskiego światynia zapala się. Ocalona zostaje jedynie kaplica Cudownego Jezusa Konającego.

12 stycznia 1945 Ofensywa Armii Radzieckiej kończy okres okupacji niemieckiej na ziemiach Pacanowa i okolic.

1946 W dawnym pałacu Radziwiłłów w Słupi utworzono Szkołę Rolniczą.Obecnie szkoła nie istnieje.

1948 W Pacanowie powstaje Liceum Administracyjno - Handlowe.W chwili obecnej szkoła ta nie funkcjonuje.

1955 W Pacanowie utworzono Gromadzką Radę Narodową.

1958 Zakończono elekrtyfikację Pacanowa i okolic.

Lata 1974-75 Następuje rozbudowa infrastruktury Pacanowa. Powstaje nowa szkoła podstawowa, ośrodek zdrowia oraz dwa domy nauczyciela.

Lata osiemdziesiąte Pacanów i okolice zostają podłączone do gazociagu i wodociągu.

Lata dziewięćdziesiąte Rozbudowywana jest sieć wodociągowa i gazociągowa na terenie gminy. Prowadzone są prace w celu wodociągowania tzw. Powiśla.

1997 - lipiec Gminę Pacanów nawiedza powódź

Jarosław Banasik
Sławomir Cudny